Bilindiği gibi, “Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 27.12.2018 tarih ve 30638 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır.

Yönetmeliğe ilişkin açıklamalarımız ise 01.01.2019 tarih ve 2019-01 sayılı sirkülerimizde yapılmıştır.

Mükelleflerimizde yapılan denetimler ve gelen sorular üzerine “45 yaş” hesabının açıklanması gerekli görülmüş olup, konuya ilişkin değerlendirmemiz aşağıdaki gibidir.

1- 45 YAŞ HESABINDA BAZ ALINACAK TARİH

27.12.2018 tarih ve 30638 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” den önce 45 yaş hesabının hangi tarih baz alınarak yapılması gerektiğine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktaydı. Yönetmelik düzenlenirken bu husus atlanmış olduğu içinde mükellefler tarafında tereddütler oluşmuştu.

Konuya ilişkin T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan “Otomatik Katılım Sistemine İlişkin Sıkça Sorulan Sorular” da ise aşağıdaki açıklama bulunmaktaydı.

Çalışanın kapsama girip girmediğine (45 yaş hususu) 01.01.2017 itibariyle mi, yoksa çalıştığı işyerinin kapsama alınma tarihi itibariyle mi karar verilmelidir?

İşverenin kapsama alınma tarihi itibarıyla, 45 yaşını doldurmamış olan çalışanlar kapsama alınacaktır.”  

Görüldüğü gibi, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı 45 yaş hesabını “Tedrici Katılım Tarihi” yani kapsama alınma tarihi olarak değerlendirmişti. İlgili diğer kurumlarla yapılan şifahen görüşmelerde de bu husus teyit edilmişti. Dolayısıyla, mükellefler 45 yaş hesabını söz konusu katılım tarihlerini baz alarak yapmışlardı.

Ancak, 27.12.2018 tarih ve 30638 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile birlikte, 45 yaş hesabının nasıl yapılması gerektiği hususu “Yönetmelik” kapsamına alınmış ve düzenlemedeki boşluk ortadan kaldırılmıştır.

Yönetmeliğin 8/A maddesinin birinci fıkrası uyarınca, çalışanın 45 yaşını doldurup doldurmadığının tespitinde;

  • Çalışanın sisteme dâhil edilmesi gereken tarih 27.12.2018 tarihinden önce ise 01.01.2017 tarihi itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
  • Çalışanın sisteme dâhil edilmesi gereken tarih 27.12.2018 tarihinden sonra ise sisteme dâhil edileceği yılın ilk günü itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
  • 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıklardan çalışanlarını 27.12.2018 tarihinden önce sisteme dâhil etmiş olanlar için çalışanın 01.01.2017 tarihi itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
  • 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıklardan çalışanlarını 27.12.2018 tarihinden sonra sisteme dâhil edecek olanlar için çalışanın sisteme dâhil edileceği yılın ilk günü itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,

esas alınır.

Yukarıda ver alan yaş hesaplamasına göre hâlihazırda sisteme dâhil olması gerekmekte iken sisteme dâhil edilmemiş çalışanların, 27.02.2019 tarihine kadar işverenleri tarafından sisteme dâhil edilmesi gerekmektedir. Bu şartı verine getiren işverenler, çalışanlarını süresi içinde emeklilik planına dâhil etme yükümlülüğünü verine getirmiş sayılacaktır.

Hâlihazırda eski işyerindeki sertifikası yürürlükte olan çalışanın yeni bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, ilgili çalışan yeni işyerindeki plana dâhil edilirken 45 yaş şartı aranmaz. Bu çalışanın eski işyerinde yürürlükte sertifikası olup olmadığına ilişkin bilgi, ilgili emeklilik şirketinden temin edilir.

2-DEĞERLENDİRME

Yukarıda yer alan Yönetmelik hükümlerine göre; 45 yaş hesabında baz alınacak tarihin 27.12.2018 tarihinden önce sisteme dahil edilmesi gerekenler için 1.1.2017 olduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla bundan önce “Tedrici Katılım Tarihi” ni baz alarak sisteme dahil edilmeyen çalışanların bu kapsamda tekrar değerlendirilerek 27.02.2019 tarihine kadar sisteme dahil edilmeleri gerekmektedir.

Ayrıca, Yönetmelikte belirtildiği gibi “Bu şartı verine getiren işverenler, çalışanlarını süresi içinde emeklilik planına dâhil etme yükümlülüğünü verine getirmiş sayılacaktır.” Dolayısıyla işverenler herhangi bir cezai müeyyideye muhatap olmayacaklardır.

Diğer taraftan 27.12.2018 tarihinden sonra sisteme dahil edilecek çalışanlar için 45 yaş hesabında ilgili yılın ilk günü baz alınacaktır.

Saygılarımızla

Birikim Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim AŞ

SİRKÜLERİ İNDİR